Жұмыс жоспары
кәсіптік бағдар бойынша
2019-2020 оқу жылына
ОМ-ат. Горький
Мақсаты
оқу профилін және болашақ кәсіби қызмет саласын таңдау барысында оқушыларға кәсіптік бағдар беру; оқушылардың еңбекке саналы көзқарасын қалыптастыру, өз мүмкіндіктеріне, қабілеттеріне сәйкес және еңбек нарығының талаптарын ескере отырып, қызмет саласын таңдау еркін жағдайында кәсіптік өзін-өзі анықтау.
Міндеттер:
оқушылардың артықшылықтары, бейімділігі және мүмкіндіктері туралы мәліметтер алу .
технология сабақтарында және тәрбие жұмысында қолданылатын кешенді және дәстүрлі емес нысандар мен әдістер есебінен кәсіби бағдар беру жұмысының кең ауқымын қамтамасыз ету;
жұмысқа орналасу қиындықтарын болжау оңай кейбір оқушыларды қосымша қолдау (бұл біздің "қиын", тұрмысы нашар отбасынан шыққан балалар);
мектептің жоғары сатысының қосымша және кәсіптік білім беру мекемелерімен икемді кооперация жүйесін әзірлеу.
Түсіндірме жазба
Қазіргі экономикалық және саяси жағдай адамның жеке психофизиологиялық ерекшеліктеріне барынша жоғары талаптар қоюға мәжбүр етеді. Нарықтық қатынастар еңбек сипаты мен мақсаттарын түбегейлі өзгертеді: оның қарқындылығы артады, шиеленіс күшейе түседі, жоғары кәсіпқойлық, төзімділік пен жауапкершілік талап етіледі.
Мектеп ел алдындағы экономикалық жауапкершіліктің өз үлесін ұғынуы тиіс. Кәсіптік бағдар беру жұмысы мектеп қызметінде маңызды орын алады,өйткені ол білім беру жүйесін экономикалық жүйемен, оқушылардың болашақ қажеттіліктерімен байланыстырады. Қоғамның әл-ауқаты үшін мектептің әрбір түлегі өз мүдделеріне, бейімділігіне барынша толық қолдануын тауып, көп пайда әкелетін және өз еңбектерінен терең қанағат алатын қоғамдық өндіріс жүйесінде өз орнын іздеуде уақытты, күш-жігерді (сондай-ақ құралдарды) жоғалтпауы қажет.
Мамандық (лат. "ргоfessio" - ресми көрсетілген сабақ, мамандық) - белгілі бір дайындықты талап ететін және адамның өмір сүру көзі болып табылатын еңбек қызметінің, сабақтардың түрі.
Бағдар - қоршаған ортаны түсіну немесе белгілі бір жаққа қызмет көрсету бағыты.
Кең мағынада кәсіби бағдар - жастарға мамандық таңдауға дайындау мақсатында қоғамдық және педагогикалық ықпал ету жүйесі, кәсіптің ғылыми негізделген таңдауын қамтамасыз ететін мемлекеттік іс-шаралар жүйесі.
Тар мағынада сөздер кәсіби бағыт - мақсатты қызметі оқушылардың ішкі қажеттіліктеріне және мамандықты саналы түрде.
Жеке мәніндегі кәсіби бағдар-бұл белгілі бір мамандықты игерудің ұзақ және жеткілікті дәрежеде қайтымсыз әлеуметтік процесі.
Осылайша, кәсіби бағдарлау 2 деңгейде жүзеге асырылады: қоғамдық және жеке. Бұл деңгейлер өзара байланысты.
Мектепте кәсіби бағдар - бұл оқушылардың мамандықтың әлеуметтік-экономикалық және психофизикалық сипаттамалары туралы қажетті білім көлемін меңгеруіне бағытталған оқу-тәрбие жұмысының жүйесі.
Мектепте кәсіптік бағдар беру жұмысы директордың, тәрбие және оқу-тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарларының, сынып жетекшілерінің, әлеуметтік педагог, кітапханашы, пән мұғалімдерінің басшылығымен жүргізіледі.
Оқушылардың кәсіптік бағдар беру бойынша олардың қызметінің басты міндеттері:
еңбекке оң көзқарасты қалыптастыру;
кәсіби қызметтің мазмұнын түсінуге үйрету;
мамандыққа, жеке қасиеттерге қойылатын талаптарды сәйкестендіруді үйрету;
өзінің мүмкіндіктері мен қабілеттерін талдауды, (өз тұлғасының қасиеттері мен мүмкіндіктерін түсіну мен бағалауға қажеттілікті қалыптастыру)
Мектептегі кәсіптік бағдар жұмысының негізгі бағыттары:
Кәсіби ақпарат.
Кәсіптік тәрбие.
Жұмыс жоспары оқушылардың жас ерекшеліктерін, бастауыш, негізгі, орта мектептегі жұмыстың мазмұнындағы, нысандары мен әдістеріндегі сабақтастықты ескере отырып кезең-кезеңмен жүзеге асырылады.
Кәсіби Ақпарат өзіне мамандық әлемі, адамның жеке және кәсіби маңызды қасиеттері, өзін-өзі анықтау үшін маңызды, оқу орындарының жүйесі және мамандық алу жолдары туралы, қоғамның кадрларға деген қажеттіліктері туралы мәліметтерді қамтиды.
Кәсіптік тәрбие оқушылардың бейімділігі мен кәсіби мүдделерін қалыптастыруды қамтиды. Кәсіби тәрбие бойынша педагогикалық жұмыстың мәні оқушыларды оқу және сыныптан тыс жұмыстың әр түрлі формаларына, қоғамдық-пайдалы және өндірістік еңбекке, белсенді күш сынағына қатысуға ынталандыру болып табылады. Бұл практикалық тәжірибеде өзінің бейімділігі мен қабілетін білуге және анықтауға мүмкіндік береді. Бейімділік қызмет процесінде дамиды, ал кәсіби білім кәсіби мүдделер болған кезде сәтті жинақталады. Оқушы өзін түрлі қызмет түрлерінде сынап көргені маңызды.
Кәсіби кеңес беру-оқушының тұлғасын зерттеу және соның негізінде кәсіби ұсыныстар беру. Кәсіби кеңес көбінесе жеке сипатта болады.
Сынып жетекшісі оқушылардың қызметі мен дамуын қадағалау, олардың оқу және оқудан тыс қызметінің нәтижелерін зерттеу, сауалнама жүргізу, оқушылардың психологиялық-педагогикалық сипаттамаларын құрастыру сияқты жұмыс әдістерін пайдалана алады.
Жұмыс түрлеріне келетін болсақ, бұл мүмкін:
оқытатын сабақтар;
экскурсиялар;
сынып сағаты кәсіптік бағдар беру бойынша;
мамандармен кездесу;
кәсіптік зерттеулер;
ата-аналар жиналысы кәсіптік бағдар беру бойынша тақырыптар және т. б.
Мектептегі кәсіптік бағдарлау жұмысы кәсіптік бағдар беру жұмысына мектептің барлық ұжымы тартылғанда және келесі қағидаттар сақталғанда ғана пайда әкелетінін есте сақтау маңызды.:
1) жүйелілік пен сабақтастық – кәсіптік бағдар беру жұмысы тек жоғары сынып оқушыларымен ғана шектелмеуі тиіс. Бұл жұмыс бірінші сыныпқа дейін жүргізіледі.
2) жасына және олардың мүдделерінің қалыптасу деңгейіне, құндылық бағдарлары мен өмірлік жоспарларындағы айырмашылықтарға, үлгерім деңгейіне байланысты оқушыларға сараланған және жеке көзқарас жасау.
3) оқушылармен және ата-аналармен кәсіптік бағдар беру жұмысының жаппай, топтық және жеке формаларының оңтайлы үйлесуі.
4) мектептің, отбасының, кәсіптік оқу орындарының, жастардың кәсіптік бағдар беру орталықтарының, жұмыспен қамту қызметінің, қоғамдық жастар ұйымдарының өзара байланысы.
5) кәсіби бағдардың өмірмен байланысы (қоғамның кадрлардағы қажеттіліктерімен органикалық бірлік).